Thực đơn
Lục quân Hoàng gia Lào
Quân đội Hoàng gia Lào bắt nguồn từ sự hình thành Quân đội Quốc gia Lào trực thuộc quân đội đế quốc thực dân Pháp trong suốt cuộc chiến tranh Đông Dương lần thứ nhất và ngay cả sau khi Hoa Kỳ đã đóng vai trò là nhà tài trợ nước ngoài chính cho lực lượng vũ trang Hoàng gia Lào vào đầu thập niên 1960, ảnh hưởng của quân đội Pháp vẫn còn hiện diện sâu đậm cả trong bộ quân phục và phù hiệu của họ.
Sau khi thành lập vào đầu thập niên 1950, những đơn vị Quân đội Quốc gia Lào ban đầu được trang tương tự Quân đoàn viễn chinh Đông Pháp vào thời kỳ này, về cơ bản quân phục của quân đội Lào dành cho mọi cấp bậc là quần và áo sơ mi vải bông màu kaki nhạt nhiệt đới của quân đội Pháp (tiếng Pháp: Tenue de toile kaki clair Mle 1945). Kiểu quân phục này bắt chước bộ quân phục ‘Chino’ nhiệt đới của Quân đội Mỹ sau Thế chiến thứ 2, bao gồm một áo sơ mi với sáu khuy cài phía trước, hai cái túi ngực cách nắp túi kẹp góc thẳng và dây đeo vai, áo sơ mi ngắn tay M1946 (tiếng Pháp: Chemisette kaki clair Mle 1946), có hai cái túi ngực nếp gấp cách đầu vạt áo, một trong hai đều mặc được. Cả hai mẫu áo sơ mi được mặc cùng với loại quần M1945 phù hợp, điểm đặc trưng có hai nếp gấp ở hông phía trước; quần soóc không xuất hiện từng được nhiều người Lào ưa chuộng. Bộ quân phục ‘Chino’ lúc đầu được người Pháp giúp trang bị và về sau do các chương trình viện trợ của Mỹ cung cấp.[9]
Bộ lễ phục may bằng vải bông màu trắng mùa hè thời thuộc địa kiểu Pháp ban đầu được những sĩ quan Quân đội Quốc gia Lào mặc vào những dịp quan trọng, đến năm 1954 thì thay thế bằng kiểu vải bông màu kaki nhạt gần như giống hệt nhau được các sĩ quan cấp cao sử dụng khi phục vụ trong Bộ Tham mưu Quân đội Quốc gia Lào, về sau lại tiếp tục được sử dụng trong Quân đội Hoàng gia Lào cho đến tận năm 1975. Bộ quần áo màu kaki mới bao gồm một cái áo có tám khuy cài với một cổ áo đứng, được cung cấp với hai túi ngực và hai túi bên, tất cả đều không có nếp gấp và cách nắp túi kẹp góc thẳng, mặc cùng với bộ quần màu kaki phù hợp. Vạt cài cúc áo mặt trước và nắp túi được buộc chặt bằng các khuy kim loại mạ vàng đề chữ FAR và hình vẽ cây đinh ba của thần "Vishnu" quanh vòng hoa.[9]
Bộ quân phục dã chiến tiêu chuẩn của Quân đội Quốc gia Lào trong chiến tranh Đông Dương là bộ quân phục dã chiến đi rừng màu ôliu M1947 dành cho tất cả quân chủng (tiếng Pháp: Treillis de combat Mle 1947), trong khi các tiểu đoàn dù nhận được vào cuối thập niên 1940 bộ quân phục ngụy trang hai mặt như nhau USMC Pattern 44 và áo khoác ngoài Denison của Anh loại cũ còn sót lại từ thời Thế chiến II. Những bộ quân phục ngụy trang dã chiến lúc đầu như vậy đã được loại bỏ dần từ đầu thập niên 1950 thay bằng kiểu áo khoác ngoài liền nhau M1947/53-54 TAP thuộc loại quân phục ngụy trang "Lizard" (Thằn lằn) do Pháp thiết kế (tiếng Pháp: Ténue Leopard) và áo khoác với quần tây M1947/52 TTA phù hợp.[10]
Đến giữa thập niên 1960, những đơn vị quân đội Quốc gia Lào trên chiến trường còn sử dụng nhiều loại đồng phục tùy thuộc vào sự sẵn có từ các nguồn viện trợ nước ngoài, cụ thể là Mỹ, Thái Lan, và Việt Nam Cộng hòa. Bộ quần áo dã chiến đi rừng màu xanh ôliu M1947 đã sớm đổi sang loại đồ đi rừng OG-107 của quân đội Mỹ, nó được tiếp nhận như bộ quân phục tiêu chuẩn của tất cả các lực lượng quân sự chính quy và bán quân sự không chính quy Lào; quân phục công dụng đi rừng M1967 cũng được đưa vào sử dụng năm 1970. Biến thể địa phương của bộ quân phục dã chiến OG-107 thường có thay đổi thiết kế ban đầu như áo sơ mi với dây đeo vai, hai "túi thuốc lá" cách vạt áo thẳng có cài khuy nằm ở hai tay áo trên hoặc thêm cái túi đựng bút trên tay áo bên trái phía trên khuỷu tay, rất được sĩ quan quân đội Lào, Việt Nam Cộng hòa và Campuchia ưa chuộng và còn thêm vào túi đựng "hàng" trên quần.[11]
Quân phục ngụy trang rất phổ biến trong quân đội Lào. Những đội quân nhảy dù vẫn tiếp tục mặc loại đồ dã chiến ngụy trang kiểu "Lizard" cho đến năm 1975 và mẫu đồ ngụy trang kiểu mới được dùng trong suốt thập niên 1960-70. Đầu tiên là mẫu "Duck hunter" (Thợ săn vịt) kế đến là mẫu "Tigerstripe" (Hổ vằn) từ Mỹ, "Thai Tadpole" (Nòng nọc Thái) từ Thái Lan và "Tadpole Sparse" (Nòng nọc rải rác) từ Việt Nam Cộng hòa, cuối cùng là mẫu "Highland" (Cao nguyên) (tức mẫu lá cây ERDL 1948 hoặc "mẫu rừng"), sau này do được cung cấp cùng một nguồn hoặc do địa phương sản xuất.[12]
Sĩ quan quân đội Hoàng gia Lào thường đội loại mũ lưỡi trai quân đội sao lại từ mẫu M1927 của Pháp (tiếng Pháp: Casquette d'officier Mle 1927) trong cả hai kiểu màu kaki nhạt và trắng mùa hè (về sau bổ sung thêm họa tiết thêu vàng trên vành mũ đen cho sĩ quan cấp tướng), đi cùng quân phục văn phòng màu kaki và bộ lễ phục cổ cao toàn một màu trắng tương tự. Loại mũ này có phù hiệu Quân đội Hoàng gia Lào bằng kim loại mạ vàng, gồm một cái họa tiết vòng hoa Airavata mang ý nghĩa Quân đội Hoàng gia Lào, thể hiện một con voi trắng ba đầu đứng trên một cái bệ và được che bằng một cái lọng nhọn đầu trên mảng nền màu đen. Khi Lực lượng vũ trang Hoàng gia Lào (FAR) chính thức được thành lập vào tháng 9 năm 1961, Lục quân Hoàng gia Lào (RLA) đã tiếp nhận loại mũ lưỡi trai quân sự kiểu Đức, rất giống với loại mà sĩ quan Quân đội Hoàng gia Thái Lan hoặc Việt Nam Cộng hòa đội, cùng với phù hiệu hình trang trí một cây đinh ba vòng hoa của lượng vũ trang Hoàng gia Lào bằng kim loại mạ vàng nền màu đen.[9] Dù vậy, một số sĩ quan chiến trường vẫn sử dụng phù hiệu Quân đội Quốc gia Lào cũ trên mũ của họ cho đến giữa thập niên 1960 mới thay đổi hẳn.[13]
Loại mũ nồi khá phổ biến dành cho các sĩ quan Quân đội Hoàng gia Lào trong suốt thập niên 1950 là mũ nhiệt đới M1946 của Pháp (tiếng Pháp: Bérét de toile kaki clair Mle 1946), làm bằng vải bông màu kaki nhạt, nhưng về sau Quân đội Hoàng gia Lào đã tiêu chuẩn hóa mẫu mũ nồi có thiết kế được dựa trên kiểu M1953/59 của Pháp (tiếng Pháp: Bérét Mle 1953/59); nó được làm bằng len trong từng mảnh riêng, gắn liền với một vành da màu đen với hai dây đai đen thắt ở phía sau. Trong Quân đội Hoàng gia Lào, mũ nồi vẫn được xem là loại mũ điển hình cho ngành thời trang Pháp với loạt màu sắc dành cho lục quân như sau: bộ binh - màu đỏ tươi (là màu hiểu tượng quốc gia của vương quốc Lào); nhảy dù, biệt kích và biệt kích dù - màu đỏ anh đào (màu nâu sẫm); thiết kị - màu đen; quân cảnh - màu xanh đậm. Mũ nồi được làm bằng vải ngụy trang theo mẫu "Duck hunter", "Tigerstripe" và "Highland" cũng được sử dụng trên chiến trường, đặc biệt là các đơn vị tinh nhuệ trong lực lượng RLA và cả các đơn vị SGU không chính quy. Theo quy định năm 1959, phù hiệu kim loại đeo trên mũ nồi RLA tiêu chuẩn được đặt phía trên mắt phải. Phù hiệu mạ vàng cho sĩ quan và kim loại bạc cho các cấp bậc còn lại. Nó bao gồm một cây đinh ba tượng trưng cho thần Vishnu của Ấn Độ giáo, chồng lên trên "Bánh xe Pháp Luân" theo tín ngưỡng Phật giáo (Chakra) có thiết kế gợi lại một cái cưa vòng.[14] Tuy nhiên cũng có trường hợp ngoại lệ cho quy tắc này, chẳng hạn như tiểu đoàn dù Lào còn giữ lại phù hiệu mũ nồi lính dù bằng kim loại có cánh dao găm bạc dựa theo kiểu Pháp trước đây đã được sử dụng vào đầu thập niên 1950,[15] chỉ đơn giản là thay thế con dao găm bằng một cây đinh ba của Lào sau năm 1961.[16]
Quân đội Lào trên chiến trường có thể bắt gặp phải đội một loạt mũ khác nhau như mũ màu kaki hoặc mũ đi rừng OG và mũ tuần tra, từ mũ màu rậm của Pháp (tiếng Pháp: Chapeau de brousse Mle 1949) và mũ dã chiến M-1951 của Mỹ cho đến mũ bóng chày, "mũ Boonie" cũng của Mỹ và ngay cả loại mũ vải dã chiến của quân lực Việt Nam Cộng hòa (tương tự như hình dạng mũ công dụng của thủy quân lục chiến Mỹ).[17] Phiên bản ngụy trang của những loại mũ sắt cũng được tìm thấy ngay trong quân ngũ quân đội Hoàng gia Lào cũng có xuất xứ từ Mỹ, Thái Lan và Việt Nam Cộng hòa, sẽ sớm thêm vào những bản sao do người Lào làm ra.
Ban đầu, quân đội Hoàng gia Lào còn mang cấp hiệu quân hàm dựa theo mẫu Quân hàm Quân đội Cộng hòa Pháp quy định năm 1956. Mãi cho đến năm 1959 thì Quân đội Hoàng gia Lào mới quyết định tự thiết kế một hệ thống quân hàm khác hẳn vào tháng 9 năm 1961 thì nó chính thức trở thành bảng quân hàm tiêu chuẩn cho tất cả các quân chủng của Lực lượng vũ trang Hoàng gia Lào mới thành lập.[18]
Theo quy định mới, cấp sĩ quan buộc phải mang bảng cầu vai cứng màu đỏ (tiếng Pháp: pattes d'épaule) gài trên bộ lễ phục tùy theo quân chủng của họ có dải viền màu vàng và một cái đinh ba có vòng hoa màu vàng gần cuối. Những sĩ quan cấp thấp (tiếng Pháp: Officiers subalternes) thì gắn thêm vào một số lượng ngôi sao vàng năm cánh thích hợp cho bảng cầu vai của họ trong khi những sĩ quan cấp cao (tiếng Pháp: Officiers supérieures) chỉ có duy nhất một phù hiệu hình hoa hồng lá hoa sen, cộng với một số lượng ngôi sao vàng năm cánh thích hợp. Riêng sĩ quan cấp Tướng và Thống chế (tiếng Pháp: Marechaux et Officiers Géneraux), nền cầu vai được trang trí họa tiết lá vàng và được đính kèm từ 2 ngôi sao bạc năm cánh trở lên. Hạ sĩ quan cấp cao và cấp thấp (tiếng Pháp: Sous-officiers) thường bao gồm cấp binh nhất mang lon vải trên cả hai tay áo phía trên; riêng binh nhì (tiếng Pháp: Hommes de troupe) không đeo phù hiệu.
Trên chiến trường, quân hàm sĩ quan ban đầu sử dụng cấp hiệu kim loại gắn những miếng tiết hình chữ nhật bằng vải nền màu đỏ đơn giản, khâu trên túi áo sơ mi bên phải hoặc áo khoác chiến đấu,[13] nhưng một số sĩ quan cấp cao tiếp tục tùy chỉnh việc gài phù hiệu cổ áo ngực duy nhất (tiếng Pháp: patte de poitrine) cài khuy mặt trước áo sơ mi theo như kiểu quân đội Pháp.[19] Tới cuối thập niên 1960 thì chuyển sang kiểu Mỹ trong đó cấp hiệu bằng kim loại hoặc thêu đặt trên cổ áo bên phải, mặc dù bằng chứng ảnh chụp cho thấy các sĩ quan trên chiến trường còn có thói quen sử dụng cấp hiệu trên mũ nồi, mũ kết, mũ mềm đi rừng và (hiếm hơn) mũ sắt.[20]
Phù hiệu quân chủng hoặc chuyên môn Quân đội Hoàng gia Lào được quy định bằng kim loại mạ vàng hoặc thêu và thêu trên vải. Trên các bộ lễ phục hoặc quân phục văn phòng, phù hiệu được đeo trên cả hai cổ áo của tất cả các cấp bậc nếu có sẵn cầu vai. Đối với quân phục dã chiến, cấp sĩ quan đeo phù hiệu trên cổ áo sơ mi bên trái khi mang cùng với cấp hiệu trên cổ áo bên phải; riêng cấp binh nhì thường đeo phù hiệu quân chủng trên cả hai cổ áo để thay thế.[20]
Phù hiệu binh chủng có 2 dạng chính là được thêu trên vải có màu vàng nhạt đeo trên túi áo sơ mi bên phải hoặc áo khoác ngoài quân phục hoặc thẻ bằng nhựa được mang cùng với đồ quân phục và lễ phục. Những đơn vị đặc biệt như đại đội biệt kích (tiếng Anh: Special Commando Company) của Sư đoàn 2 xung kích Quân đội Hoàng gia Lào (tiếng Anh: 2nd RLA Strike Division) và chức vụ binh chủng của họ sẽ được in trên túi áo ngực trái.[16]
Thực đơn
Lục quân Hoàng gia LàoLiên quan
Tài liệu tham khảo
WikiPedia: Lục quân Hoàng gia Lào